22 lutego, 2025

„Salamandry wypełniają palce krwią przed każdym krokiem”

„Salamandry wypełniają palce krwią przed każdym krokiem”
Przezroczyste palce wędrującej salamandry
Przezroczyste palce wędrującej salamandry. Zdjęcie: William P. Goldenberg

Sposób, w jaki salamandry z niezwykłą zręcznością poruszają się po nierównych, pionowych powierzchniach drzew, od dawna fascynuje naukowców. Nowe odkrycie sugeruje, że te małe płazy korzystają z niezwykłego triku, który przywodzi na myśl sceny z horrorów: wypełniają swoje palce kałużami krwi.

Zdumiewająca obserwacja w lesie sekwojowym

Christian Brown z Uniwersytetu Stanowego Waszyngtonu podczas badań w 2021 roku zauważył interesujące zjawisko. Obserwując wędrujące salamandry (Aneides vagrans) za pomocą kamery zbliżeniowej w lesie sekwojowym na wybrzeżu, dostrzegł krew poruszającą się w rytmicznym wzorze pod przezroczystą skórą tych płazów. Zanim salamandra uniosła stopę, aby wykonać kolejny krok, krew wypełniała końcówki ich palców, tworząc coś przypominającego miniaturowe zbiorniki.

Funkcja „krwawych poduszeczek”

Naukowcy podejrzewają, że te „krwawe poduszeczki” pełnią kluczową rolę w przyczepności salamandry do powierzchni. Wypełnione krwią końcówki palców mogą działać jak amortyzatory, które dostosowują się do nierówności podłoża, a jednocześnie zwiększają przyczepność dzięki efektowi lepkości. Dzięki temu salamandry są w stanie poruszać się zarówno po pionowych pniach drzew, jak i po gałęziach o zróżnicowanej teksturze.

Przezroczystość skóry jako klucz do badań

Jednym z czynników, który umożliwił Christianowi Brownowi dokonanie tego odkrycia, była niezwykła przezroczystość skóry wędrujących salamander. Umożliwiła ona precyzyjne obserwowanie przepływu krwi w czasie rzeczywistym. Ta unikalna cecha salamandry może być wynikiem adaptacji do środowiska, w którym żyje – wilgotnych i ciemnych lasów sekwojowych.

Znaczenie odkrycia dla nauki

Odkrycie to może mieć szerokie zastosowanie w biologii i biomedycynie. Mechanizmy wykorzystywane przez salamandry do zwiększania przyczepności mogłyby zostać zainspirować badania nad nowoczesnymi materiałami adhezyjnymi lub technologiami związanymi z robotyką. Ponadto, lepsze zrozumienie funkcji naczyń krwionośnych w skórze salamander może otworzyć drzwi do badań nad adaptacjami naczyń w ekstremalnych warunkach.

Zadziwiający świat płazów

Sposób poruszania się wędrujących salamander to tylko jeden z wielu przykładów, jak przyroda potrafi nas zaskakiwać. Świat płazów kryje w sobie wiele tajemnic, które dopiero teraz zaczynają być odkrywane dzięki postępowi technologicznemu i nowym metodom badawczym. Warto zwrócić uwagę na to, jak niezwykle przystosowane są te zwierzęta do swojego środowiska, a jednocześnie jak delikatny balans ekologiczny umożliwia ich przetrwanie.