Tygodniowy Przegląd: COP29 – Czy szczyty klimatyczne ONZ zawodzą nas i naszą planetę?

Czy szczyty klimatyczne COP są wystarczające, aby uniknąć katastrofalnych skutków zmian klimatu?

Wśród licznych globalnych inicjatyw poświęconych walce ze zmianami klimatu, szczyty klimatyczne COP (Konferencja Stron) od lat pełnią kluczową rolę w kształtowaniu międzynarodowej polityki klimatycznej. Jednak coraz częściej pojawiają się pytania, czy te spotkania rzeczywiście przynoszą oczekiwane rezultaty, czy może ich struktura jest z góry skazana na porażkę. Tego typu refleksje szczególnie nasilają się w kontekście COP29, który odbywa się w 2024 roku w Azerbejdżanie – kraju, który od dawna opiera swoją gospodarkę na wydobyciu ropy i gazu.

COP29 – Szczyt pod znakiem kontrowersji

Tegoroczny szczyt odbywa się w Baku, stolicy Azerbejdżanu, i już na samym początku wzbudził niemało kontrowersji. Na czele negocjacji stanął bowiem CEO jednej z czołowych firm naftowych, który został przyłapany na tajnych rozmowach dotyczących lukratywnych umów związanych z paliwami kopalnymi. W obliczu takiej sytuacji, wielu obserwatorów zastanawia się, czy COP29 rzeczywiście ma szansę przynieść realne zmiany, czy może jest kolejnym dowodem na strukturalne problemy tego procesu.

Mimo tych trudności, uczestnicy szczytu starają się dostrzec promyki nadziei. Ważnym głosem w tej debacie jest Rupert Read, filozof i aktywista klimatyczny, który prowadzi projekt Climate Majority Project. Read twierdzi, że proces COP od samego początku był źle zaprojektowany, co skutkuje jego niezdolnością do osiągania ambitnych celów. Jego główna teza jest jednoznaczna: nie uda nam się ograniczyć globalnego ocieplenia do 1,5°C, co oznacza, że zamiast koncentrować się na minimalizowaniu emisji (tzw. mitigacja), powinniśmy skupić się na adaptacji do nowej rzeczywistości klimatycznej.

Adaptacja zamiast mitigacji – czy to właściwy kierunek?

Poruszając temat adaptacji, Read przekonuje, że ludzkość powinna zmienić swoje podejście do zmian klimatu. Zamiast próbować zapobiec nieodwracalnym skutkom (co wydaje się coraz mniej realne), musimy nauczyć się dostosowywać do nowego, trudniejszego świata. Read stawia pytanie: czy proces COP, zdominowany przez polityczne kompromisy i interesy gospodarcze, rzeczywiście jest w stanie przewodzić globalnym wysiłkom w tym zakresie? Jego odpowiedź jest raczej pesymistyczna, ale jednocześnie realistyczna w obliczu aktualnych wyzwań.

Niezwykłe zjawiska natury – od migracji ptaków po działalność gryzoni

W tym samym czasie, gdy światowi przywódcy debatują nad przyszłością naszej planety, naukowcy nieustannie dokonują fascynujących odkryć dotyczących przyrody. Jednym z takich fenomenów jest migracja ptaków, która od wieków fascynuje badaczy. Nowe badania pokazują, że ptaki potrafią wykorzystać ziemskie pole magnetyczne w sposób przypominający GPS, co świadczy o ich zdumiewającej inteligencji i zdolnościach adaptacyjnych. Odkrycie to nie tylko rzuca nowe światło na tajemnice ich wędrówek, ale także na ewolucję ptasich mózgów, które wykształciły się z mózgów dinozaurów.

Równie fascynującym przykładem siły natury są gophery – niewielkie gryzonie o niezwykłej zdolności do kształtowania krajobrazu. Badania prowadzone przez dekady wykazały, że praca jednego gophera w ciągu jednego dnia może całkowicie odmienić skład gleby w danym miejscu, zwiększając jej różnorodność mikrobiologiczną i zapobiegając rozwojowi chorób. To pokazuje, jak potężny wpływ na ekosystem mogą mieć nawet najmniejsze stworzenia, co stawia pod znakiem zapytania naszą własną rolę w dbaniu o planetę.

Czy mamy jeszcze szansę?

Choć COP29 odbywa się w cieniu kontrowersji i rosnącego sceptycyzmu wobec globalnych wysiłków na rzecz walki z kryzysem klimatycznym, istnieje także nadzieja. Ludzie – tak jak natura – mają zdolność do adaptacji i znajdowania nowych ścieżek w trudnych czasach. Jednak wymaga to od nas głębokiej refleksji nad dotychczasowymi strategiami i gotowości do zmiany.

Jednym z kluczowych wyzwań jest edukacja i uświadamianie społeczeństwa. Warto śledzić projekty takie jak Climate Majority Project, które kładą nacisk na adaptację. Powinniśmy również zwracać uwagę na nowe odkrycia naukowe, takie jak zdolność ptaków do nawigacji magnetycznej, które przypominają nam, jak wiele możemy nauczyć się od przyrody i jej mechanizmów przetrwania.

Obecnie przyszłość planety spoczywa w naszych rękach. Czy wykorzystamy tę szansę i podejmiemy działania, które pozwolą nam przetrwać w zmieniającym się świecie?