Jak mogę pomóc przyjacielowi, który jest ciągle negatywnie nastawiony do życia?
Po jednym z moich ostatnich spotkań autorskich, podeszła do mnie słuchaczka, opowiadając o swojej przyjaciółce, która przechodzi trudny okres. Każda rozmowa z nią krążyła wokół stresu związanego z pracą albo problemów małżeńskich w domu. „Chciałabym jej pomóc” – wyznała mi nowa znajoma – „ale wydaje mi się, że moje wsparcie nie przynosi żadnych efektów”.
Zapewnienie emocjonalnego wsparcia jest oczywiście bardzo ważnym elementem każdej zdrowej relacji. Przez długi czas sama sądziłam, że cierpliwe słuchanie to najlepsze, co można dać osobie w potrzebie. Jednak w dzisiejszym świecie, w którym tak wiele osób zmaga się z różnorodnymi problemami, sama obecność i wysłuchanie nie zawsze okazują się wystarczające.
Kiedy słuchanie to za mało
Często myślimy, że samo wysłuchiwanie problemów drugiej osoby pomoże jej się poczuć lepiej. W końcu dzielenie się swoimi troskami z kimś bliskim może przynieść ulgę. Ale co, jeśli zamiast poprawy, rozmowa staje się coraz bardziej przytłaczająca, zarówno dla osoby, która się zwierza, jak i dla tej, która słucha? W takich sytuacjach możemy poczuć, że nasze dobre intencje nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.
Przyjaciółka mojej rozmówczyni czuła się, jakby była w pułapce negatywnych emocji – narastający stres w pracy oraz trudności w relacjach domowych przesłaniały jej codzienność. Pomimo licznych rozmów, jej przyjaciółka nie odczuwała ulgi, a osoba oferująca wsparcie czuła się bezradna.
Rola aktywnego wsparcia emocjonalnego
Słuchanie to ważny aspekt, ale nie zawsze najważniejszy. Czasami klucz do rzeczywistej pomocy leży w bardziej aktywnym podejściu do wsparcia. Zamiast jedynie słuchać, warto spróbować pomóc w ustrukturyzowaniu myśli osoby w potrzebie, zaproponować konkretne kroki czy rozwiązania lub po prostu zapytać, czego w danym momencie potrzebuje.
Oczywiście, nie zawsze łatwo jest wiedzieć, jakie działania podjąć, aby rzeczywiście pomóc. Każdy przypadek jest inny, ale kluczem jest zrozumienie, że bierne słuchanie może czasem pogłębiać poczucie bezsilności u obu stron. Badania pokazują, że ludzie, którzy otrzymują aktywne wsparcie, często czują się bardziej wzmocnieni i zdolni do radzenia sobie z problemami.
Wsparcie jako partnerstwo
Długotrwałe wsparcie emocjonalne to nie tylko jednorazowa rozmowa, ale proces, który wymaga zaangażowania obu stron. Ważne jest, aby nie przejmować na siebie pełnej odpowiedzialności za problemy drugiej osoby, ale wspólnie z nią poszukiwać rozwiązań. W tym kontekście pomocne mogą być techniki z zakresu psychologii pozytywnej, które skupiają się na wzmacnianiu zasobów jednostki, a nie wyłącznie na roztrząsaniu problemów.
Jednym z przykładów może być praktyka wyrażania wdzięczności czy zachęcanie do skupienia się na małych, codziennych sukcesach. Dzięki temu osoba zmagająca się z trudnościami może stopniowo odzyskać kontrolę nad swoim życiem i poczuć, że mimo przeciwności losu, potrafi poradzić sobie z wyzwaniami.
Kiedy warto poszukać profesjonalnej pomocy?
Chociaż wsparcie emocjonalne ze strony przyjaciół i rodziny jest niezwykle cenne, bywają sytuacje, kiedy warto zasugerować skorzystanie z pomocy profesjonalisty. Jeśli problemy są na tyle poważne, że zaczynają wpływać na zdrowie psychiczne, codzienne funkcjonowanie lub relacje, psychoterapeuta lub doradca może okazać się najlepszym rozwiązaniem.
Ważne jest, abyśmy jako osoby oferujące wsparcie nie czuli się zobowiązani do rozwiązania wszystkich problemów bliskiej osoby. Czasami największą pomocą, jaką możemy zaoferować, jest wskazanie drogi do osób, które są w stanie lepiej się tym zająć. Nie oznacza to, że przestajemy być wsparciem – wręcz przeciwnie, to dowód na naszą troskę i odpowiedzialność za dobro zarówno naszych przyjaciół, jak i samych siebie.
Podsumowanie
Wsparcie emocjonalne to coś więcej niż tylko słuchanie. Wymaga aktywnego zaangażowania, zrozumienia potrzeb drugiej osoby i, w razie potrzeby, wsparcia w szukaniu profesjonalnej pomocy. Czasami najlepiej jest działać wspólnie, zachęcać osobę w trudnej sytuacji do konkretnych działań i wspólnie szukać rozwiązań. W ten sposób możemy pomóc bliskim przetrwać trudny okres, jednocześnie dbając o własne zdrowie psychiczne i emocjonalne.
—
Zdjęcie: Skynesher/Getty Images – „Zapewnienie emocjonalnego wsparcia powinno być centralnym elementem każdej dobrej relacji.”