„Bezcenne poczucie zachwytu, jakie budzi fizyka cząstek”
Filozofka Helen De Cruz w swojej nowej książce Wonderstruck: How wonder and awe shape the way we think (Zachwyt: Jak zdumienie i podziw kształtują nasze myślenie) podkreśla, że „zdziwienie to przydatna emocja, bo wskazuje na luki w tym, co wydawało się nam, że wiemy”. To stwierdzenie jest szczególnie interesujące, gdy równocześnie zgłębiamy inne dzieła, takie jak książka Annie Jacobsen The Pentagon's Brain: An uncensored history of DARPA, America's top secret military research agency (Mózg Pentagonu: Niekontrolowana historia DARPA, tajnej agencji badawczej amerykańskiego wojska).
DARPA, czyli Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych w Dziedzinie Obrony, dysponuje rocznym budżetem przekraczającym 4 miliardy dolarów, co stanowi niemal 20% tego, co otrzymuje NASA. Porównanie to uświadamia, jak wielkie zasoby są angażowane w rozwój technologii wojskowych, których skutki wykraczają daleko poza kwestie nauki i innowacji. DARPA znana jest z realizacji niezwykle ambitnych projektów, takich jak rozwój Internetu, GPS czy nowoczesnych systemów broni. Projekty te, chociaż często są owiane tajemnicą, kształtują przyszłość nie tylko na polu militarnym, ale również technologicznym, wpływając na codzienność nas wszystkich.
Jednak DARPA to nie tylko twarda nauka i technologia. Jej działania często wywołują dyskusje dotyczące etyki i potencjalnych zagrożeń wynikających z rozwijanych technologii. Helen De Cruz w swojej analizie zwraca uwagę na emocję zdziwienia – kluczową w procesie odkrywania świata. Zdumienie prowadzi nas do pytania o to, co jeszcze nie zostało zbadane, co ukrywa się na granicy naszej wiedzy. To właśnie ta emocja napędzała rozwój takich instytucji jak DARPA, gdzie naukowcy i inżynierowie nieustannie kwestionują obecny stan wiedzy, dążąc do odkrycia nowych ścieżek.
Annie Jacobsen w swojej książce rzuca światło na kulisy działania jednej z najważniejszych instytucji badawczych w Stanach Zjednoczonych. Jej praca pokazuje, jak wiedza naukowa, finansowanie i polityka przeplatają się, tworząc projekty, które zmieniają bieg historii. Zaskakujące jest, jak wiele z technologii, które dziś uważamy za oczywiste, swoje początki miało w laboratoriach DARPA. Przykładem jest choćby wspomniany już GPS, bez którego trudno wyobrazić sobie współczesne życie.
W obliczu nadchodzących wyzwań technologicznych, takich jak sztuczna inteligencja, robotyka czy biotechnologia, rola DARPA staje się jeszcze bardziej znacząca. Organizacja ta nie tylko rozwija technologie przyszłości, ale również kreuje strategie, które mają na celu utrzymanie przewagi militarnej i technologicznej USA na świecie. To jednak rodzi pytania o balans między innowacją a odpowiedzialnością.
Helen De Cruz, analizując ludzką zdolność do zdumienia i odkrywania, przypomina, że to właśnie emocje takie jak podziw i ciekawość napędzają nas do poszukiwania odpowiedzi na pytania, które w danym momencie wydają się niemożliwe do rozwiązania. Można więc powiedzieć, że zarówno naukowcy DARPA, jak i wszyscy ci, którzy starają się przekraczać granice ludzkiej wiedzy, działają pod wpływem tego samego impulsu – zdumienia nad nieznanym.
Podsumowując, zarówno książka Helen De Cruz, jak i Annie Jacobsen, pokazują, że kluczowe dla postępu ludzkości są emocje, które pobudzają nas do zadawania pytań i kwestionowania rzeczywistości. DARPA jest tylko jednym z wielu przykładów, jak to zdumienie przekłada się na realne zmiany, które kształtują naszą przyszłość.
