Najnowsze zdjęcie z teleskopu Webb jak scena ze Star Treka

Niezwykłe zdjęcia kosmosu: Webb uchwycił protoplanetarny dysk HH 30

Nowe spojrzenie na młode gwiazdy

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba został zaprojektowany do obserwacji wszechświata w zakresie podczerwieni i bliskiej podczerwieni, co pozwala mu uchwycić znane obiekty w zupełnie nowy sposób. Najnowsze zdjęcia teleskopu ponownie udowadniają jego niezwykłe możliwości – tym razem uchwycił on protoplanetarny dysk HH 30 z zaskakującą precyzją.

HH 30 to przykład tzw. obiektu Herbig-Haro – obszaru w przestrzeni kosmicznej, w którym znajdują się młode protogwiazdy. Te nowo narodzone gwiazdy wyrzucają z siebie strumienie gazu i generują potężne wiatry gwiazdowe. Dzięki teleskopowi Webba naukowcy po raz pierwszy mogli dokładnie przeanalizować, jak gaz i pył przemieszczają się w otoczeniu tego dynamicznego obiektu.

Webba kontra Hubble – nowe możliwości obserwacyjne

Obserwacje HH 30 nie są nowością – wcześniej obiekt ten został sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Jednak zdjęcia wykonane przez Webba wyróżniają się niespotykaną dotąd rozdzielczością i dokładnością w zakresie fal podczerwonych. Dzięki temu udało się uchwycić szczegóły niewidoczne dla teleskopu Hubble’a, który działa głównie w zakresie światła widzialnego, ultrafioletowego i częściowo podczerwonego.

Warto zauważyć, że podobne zjawiska widziane „z boku” pozwalają lepiej zrozumieć ich strukturę i dynamikę. Przykładem jest mapa Drogi Mlecznej stworzona przez sondę Gaia – dzięki analizie aż trzech bilionów obserwacji udało się uzyskać precyzyjny widok naszej galaktyki z perspektywy krawędzi.

Wspólne badania – ALMA, Hubble i Webb

Obserwacje wykonane przez teleskop Webba są częścią większego programu badawczego, którego celem jest analiza ewolucji pyłu w protoplanetarnych dyskach. W tym przypadku dane z Webba połączono z wcześniejszymi obserwacjami Hubble’a oraz informacjami z radioteleskopu ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Wspólna analiza tych danych pozwoliła naukowcom zobaczyć, jak HH 30 wygląda w różnych długościach fali.

Wykorzystanie różnych technik obserwacyjnych ujawniło fascynujące szczegóły tego obiektu. W obrazie Webba widać wyraźnie strugi materii wyrzucane przez młodą gwiazdę, a sam dysk protoplanetarny jawi się jako ciemny pas pyłu oddzielający jasne, niebiesko-zielone obszary obiektu. Z kolei obraz uzyskany przez ALMA przedstawia HH 30 jako cienką, czerwonawą linię.

Znaczenie tych badań dla nauki

Zdjęcia takie jak te wykonane przez Webba mają ogromne znaczenie dla nauki. Pomagają one lepiej zrozumieć warunki, w jakich powstają planety, a tym samym umożliwiają tworzenie dokładniejszych modeli formowania się układów planetarnych.

Dzięki ciągłym obserwacjom tego rodzaju obiektów astronomowie mogą lepiej zrozumieć procesy, które doprowadziły do powstania naszego Układu Słonecznego, a nawet samej Ziemi. Każde nowe odkrycie przybliża nas do odpowiedzi na fundamentalne pytania o pochodzenie planet i możliwość istnienia życia poza naszym światem.