Mężczyzna, który otrzymał historyczny przeszczep nerki świni, nie zmarł z jego powodu

Historyczny przełom w medycynie: Przeszczep świńskiej nerki u człowieka otwiera nowe możliwości

Osiągnięcie, które mogło zakończyć się tragicznie, może jednak przynieść nadzieję na przyszłość. Lekarze donoszą, że Richard Slayman, pierwszy żyjący człowiek, który otrzymał genetycznie zmodyfikowaną świńską nerkę, nie zmarł wskutek odrzucenia przeszczepionego organu.

Pionierski przeszczep i jego następstwa

W kwietniu 2024 roku w Szpitalu Massachusetts General Hospital przeprowadzono przełomowy zabieg przeszczepienia świńskiej nerki u 62-letniego Richarda Slaymana. Mimo że pacjent zmarł dwa miesiące później, lekarze podkreślają, że jego śmierć nie była wynikiem odrzucenia organu. Podczas panelu dyskusyjnego zorganizowanego przez „Boston Globe”, Tatsuo Kawai, przewodniczący chirurgii transplantacyjnej w Mass General, wyjaśnił, że najprawdopodobniejszą przyczyną śmierci Slaymana było „nieoczekiwane zdarzenie sercowe”.

Ta informacja daje nadzieję, że transplantacje międzygatunkowe (xenotransplantacja) mogą być w przyszłości realnym rozwiązaniem problemu niedoboru ludzkich narządów do przeszczepów. Choć Slayman nie przeżył długiego czasu po operacji, fakt, że jego organizm nie odrzucił przeszczepionej nerki, jest bardzo obiecujący.

Xenotransplantacja – nadzieja dla przyszłości

Chociaż idea przeszczepiania organów między różnymi gatunkami badana jest od dekad, dopiero niedawne postępy w technologii edycji genów otworzyły nowe możliwości. Naukowcy są teraz w stanie usunąć lub dodać geny, aby stworzyć świnie bardziej zgodne z ludzką biologią. Jednym z kluczowych problemów było to, że ssaki, takie jak świnie, produkują cukier alfa gal, którego ludzie nie mają. Dzięki modyfikacjom genetycznym, ten czynnik został wyeliminowany, co zwiększa szanse na udane przeszczepy.

Do tej pory większość eksperymentów z wykorzystaniem organów zwierzęcych była przeprowadzana na zwierzętach lub osobach uznanych za martwe mózgowo. Jednak regulatorzy zdrowia zaczęli zezwalać na takie eksperymentalne operacje również u żywych pacjentów, którzy nie mają innych opcji leczenia. Slayman nadawał się idealnie – cierpiał na cukrzycę typu 2, której leczenie stawało się coraz trudniejsze, a wcześniejszy przeszczep tradycyjnej nerki nie przyniósł długoterminowych rezultatów, gdyż organ przestał funkcjonować w 2023 roku.

Przeszczep i walka o życie

Chociaż lekarze wiedzieli, że Slayman miał historię problemów z sercem, uznali, że jego stan był stabilny, aby podjąć próbę eksperymentalnego zabiegu. Dwa tygodnie po operacji pacjent został wypisany ze szpitala, a nawet odwiedził lokalne centrum handlowe. Niestety, dwa miesiące później zmarł. Sekcja zwłok potwierdziła, że przeszczepiona nerka nie została odrzucona przez organizm, a inne potencjalne anomalie nie zostały wykryte.

Lekcje płynące z porażki

Do tej pory medycyna nie odnotowała jednoznacznych sukcesów w dziedzinie xenotransplantacji. Przykładem jest przypadek Davida Bennetta, który w 2022 roku jako pierwszy człowiek otrzymał genetycznie zmodyfikowane świńskie serce. Niestety, Bennett zmarł dwa miesiące po operacji, a przyczyną jego śmierci mogło być nieodkryte wcześniej świńskie wirusowe zakażenie organu, co prawdopodobnie przyczyniło się do jego porażki. Mimo to nawet te niepowodzenia dostarczają cennych informacji, które pozwalają lekarzom udoskonalać technologię (np. w przypadku Bennetta, lekarze zaczęli dokładniej sprawdzać obecność ukrytych mikroorganizmów w organach).

Przyszłość badań nad organami zwierzęcymi

Podczas wspomnianej dyskusji prezes i dyrektor generalny firmy eGenesis, Mike Curtis, ujawnił plany na najbliższą przyszłość. Firma, która jest głównym odpowiedzialnym za produkcję zmodyfikowanych świń używanych w badaniach, planuje rozpocząć formalne badania kliniczne już w przyszłym roku. Testy obejmą przeszczepy nerek, serc i wątrób pochodzących od zmodyfikowanych genetycznie świń. W przypadku wątroby planowane jest wypróbowanie nowej technologii, w której organ miałby być używany poza ciałem pacjentów z zaawansowaną niewydolnością wątroby, podobnie jak funkcjonują maszyny do dializ w przypadku niewydolności nerek.

Długa droga do sukcesu

Choć sukces w dziedzinie przeszczepów organów zwierzęcych do ciał ludzkich wciąż wymaga wielu badań i przemyślanego podejścia, perspektywy są obiecujące. Obecnie ponad 100,000 osób w Stanach Zjednoczonych znajduje się na liście oczekujących na organ, a ich liczba stale rośnie. Xenotransplantacja może stanowić odpowiedź na ten problem, oferując nową nadzieję tysiącom potrzebujących pacjentów.

To jeszcze nie koniec tej ekscytującej podróży. Jednak pierwsze kroki w kierunku przyszłości medycyny, której celem jest ratowanie ludzkiego życia dzięki technologii edycji genów i organom zwierzęcym, już zostały podjęte.