Archeolodzy Mogli Odkryć Najstarszy Alfabet w Historii
Między 1994 a 2010 rokiem amerykańscy i holenderscy archeolodzy prowadzili wykopaliska na stanowisku z wczesnej epoki brązu położonym na wschód od Aleppo w Syrii. W jednym z wyjątkowo dobrze zachowanych grobowców odkryli szkielety, biżuterię ze złota i srebra, naczynia kuchenne, grot włóczni oraz ceramikę. Jednak największe zaskoczenie przyniosło znalezisko czterech cylindrów z gliny, datowanych na około 2400 rok p.n.e., ozdobionych tajemniczymi inskrypcjami, które mogą być najstarszym znanym dowodem na istnienie pisma alfabetycznego.
Prawdopodobnie najstarsze pismo alfabetyczne
Glenn Schwartz, archeolog z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa, który uczestniczył w odkryciu, twierdzi, że te niewielkie, cylindryczne artefakty mogą całkowicie zmienić sposób, w jaki postrzegamy początki alfabetu. Według jego badań, wyniki których opublikowano 20 listopada, znalezisko to może być starsze o około 500 lat od dotychczasowych dowodów na istnienie pisma alfabetycznego. Wnioski te zostały także przedstawione podczas rocznego spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Badań Zagranicznych.
Alfabet zrewolucjonizował sposób komunikacji, czyniąc pisanie dostępnym nie tylko dla elity, ale także dla szerszych grup społecznych. „Wprowadzenie pisma alfabetycznego zmieniło sposób, w jaki ludzie żyli, myśleli i komunikowali się między sobą” – podkreśla Schwartz. „Nasze odkrycie dowodzi, że już w tamtych czasach eksperymentowano z nowymi technologiami komunikacyjnymi w miejscach, których wcześniej nie podejrzewaliśmy o taką innowacyjność”.
Rewolucja w postrzeganiu historii alfabetu
Do tej pory większość uczonych uważała, że pierwsze alfabetyczne systemy pisma, takie jak Proto-Synajskie czy Proto-Kanaanickie, powstały w Egipcie lub na Bliskim Wschodzie około 1900 roku p.n.e. Jednak cztery niewielkie cylindry z Syrii mogą wywrócić tę teorię do góry nogami. Dzięki datowaniu radiowęglowemu ustalono, że znalezisko pochodzi z około 2400 roku p.n.e., co sugeruje, że początki alfabetu są starsze i mogą mieć zupełnie inny geograficzny punkt startowy.
Schwartz zauważa: „Do tej pory sądzono, że alfabet wynaleziono w Egipcie około 1900 roku p.n.e., jednak nasze artefakty są zarówno starsze, jak i pochodzą z zupełnie innego regionu, co może oznaczać, że historia alfabetu musi zostać napisana na nowo”.
Tajemnicze cylindry z Tell Umm-el-Marra
Odkrycia dokonano podczas wspólnych wykopalisk realizowanych przez Uniwersytet Johnsa Hopkinsa oraz Uniwersytet Amsterdamski. Prace koncentrowały się na Tell Umm-el-Marra, osadzie miejskiej założonej około 2700 roku p.n.e., którą wielu uczonych identyfikuje jako starożytne miasto Tuba. To właśnie tam, obok innych cennych znalezisk, natrafiono na cztery cylindry z inskrypcjami.
Cylindry te były perforowane, co sugeruje, że mogły być przymocowane do innych przedmiotów za pomocą sznurka, pełniąc funkcję etykiety lub oznaczenia. Schwartz spekuluje, że mogły one zawierać informacje o zawartości naczynia, jego właścicielu lub miejscu pochodzenia. Jednak bez możliwości odczytania inskrypcji funkcja tych artefaktów pozostaje niejasna.
Znaczenie odkrycia dla historii ludzkości
Odkrycie to ma potencjał, aby zmienić nasze rozumienie początków pisma alfabetycznego, a co za tym idzie, także kluczowych wydarzeń w historii cywilizacji, takich jak rozwój bardziej efektywnego systemu zapisu informacji czy komunikacja na dalekie odległości. Jeśli uda się potwierdzić, że inskrypcje na cylindrach rzeczywiście reprezentują pismo alfabetyczne, historia początków pisma może wymagać całkowitego przepisania.
Przyszłe badania nad cylindrami z Tell Umm-el-Marra będą kluczowe dla lepszego zrozumienia tego, jak wyglądały pierwsze próby stworzenia systemów pisma alfabetycznego. Odkrycie to przypomina, że archeologia nieustannie zaskakuje i zmusza nas do ponownego przemyślenia naszej przeszłości.
