21 lutego, 2025

Asteroida ma 1 do 63 szans na uderzenie w Ziemię w 2032 roku — co to właściwie oznacza?

Asteroida ma 1 do 63 szans na uderzenie w Ziemię w 2032 roku — co to właściwie oznacza?

Czy Ziemia jest zagrożona przez asteroidę 2024 YR4? Fakty i prognozy

Czym jest asteroida 2024 YR4?

Asteroida 2024 YR4 to nowo odkryty obiekt kosmiczny, który budzi emocje i niepokój wśród astronomów oraz opinii publicznej. Została po raz pierwszy zaobserwowana 27 grudnia 2024 roku przez system wczesnego wykrywania ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) zlokalizowany w Chile. Odkrycie to zostało zgłoszone do Minor Planet Center, które zajmuje się zbieraniem danych na temat małych ciał niebieskich, takich jak asteroidy i komety. Szacowana średnica 2024 YR4 wynosi od 40 do 90 metrów, co czyni ją znaczącym obiektem, który może mieć potencjalny wpływ na Ziemię.

Aktualnie asteroida oddala się od Ziemi z prędkością 13,26 km/s. Według danych NASA i Centrum Badań Obiektów Bliskich Ziemi (CNEOS), istnieje sześć możliwych dat, w których asteroida mogłaby potencjalnie zderzyć się z naszą planetą w latach 2032–2071. Największe prawdopodobieństwo przypada na 22 grudnia 2032 roku, ale ryzyko zmniejsza się z każdą kolejną obserwacją.

Prawdopodobieństwo uderzenia – czy mamy się czego obawiać?

Według obliczeń NASA, prawdopodobieństwo, że 2024 YR4 uderzy w Ziemię, wynosi obecnie 1 do 63, czyli około 1,58%. To oznacza, że istnieje 98,4% szansy, że asteroida minie naszą planetę. Choć procent ten wydaje się uspokajający, naukowcy bacznie przyglądają się trajektorii obiektu, ponieważ nawet niewielkie zmiany w jego orbicie mogą mieć istotne konsekwencje.

Paul Chodas, dyrektor CNEOS, zauważa, że asteroida staje się coraz trudniejsza do obserwacji. „Oddala się od Słońca i staje się coraz słabsza,” podkreśla w rozmowie. Przewiduje się, że do kwietnia 2025 roku będzie zbyt słaba, aby można było ją dostrzec nawet za pomocą największych teleskopów.

Potencjalny wpływ uderzenia 2024 YR4

Gdyby 2024 YR4 rzeczywiście uderzyła w Ziemię, skutki byłyby poważne, ale nie katastrofalne na skalę globalną. Szacuje się, że energia zderzenia wyniosłaby około 8 megaton, co można porównać do eksplozji w Tunguskiej w 1908 roku, która powaliła drzewa na obszarze ponad 2 tysięcy kilometrów kwadratowych. Jeśli jednak masa asteroidy okazałaby się większa, energia uderzenia mogłaby wzrosnąć nawet do 300 megaton, co spowodowałoby zniszczenia na szeroką skalę.

Według Międzynarodowej Sieci Ostrzegania Przed Asteroidami (IAWN), potencjalny rejon wpływu asteroidy obejmuje wschodni Pacyfik, północną część Ameryki Południowej, Ocean Atlantycki, Afrykę, Morze Arabskie i południową Azję. Taki scenariusz wymagałby natychmiastowej mobilizacji rządów i agencji odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe.

Jak mierzy się ryzyko związane z asteroidami?

Do oceny zagrożenia asteroidami wykorzystuje się dwa główne systemy: skalę Palermo i skalę Turynu. Skala Palermo analizuje ryzyko zderzenia w kontekście innych obiektów kosmicznych o podobnej wielkości, uwzględniając ich potencjalne trajektorie i daty zderzenia. Z kolei skala Turynu, bardziej zrozumiała dla opinii publicznej, używa kolorów i wartości numerycznych od 0 do 10, aby określić poziom zagrożenia.

Asteroida 2024 YR4 obecnie osiągnęła poziom 3 w skali Turynu. Oznacza to, że jej bliskie przejście koło Ziemi „wymaga uwagi astronomów,” a prawdopodobieństwo kolizji wynosi co najmniej 1%. Jednak dalsze obserwacje mogą obniżyć ten poziom do zera, co jest częstym scenariuszem w przypadku asteroid.

Co naukowcy robią, aby zapobiec katastrofie?

W obliczu potencjalnych zagrożeń ze strony asteroid naukowcy intensywnie pracują nad nowymi technologiami, które pozwolą zneutralizować takie niebezpieczeństwa. Przełomem w tej dziedzinie była misja NASA o nazwie DART (Double Asteroid Redirection Test), podczas której udowodniono, że trajektorię asteroidy można zmienić za pomocą zderzenia ze specjalnie zaprojektowaną sondą. Misja zakończyła się sukcesem, co daje nadzieję na skuteczną ochronę Ziemi przed podobnymi zagrożeniami w przyszłości.

W przypadku 2024 YR4, jeśli dalsze obserwacje potwierdzą realne ryzyko, naukowcy mogą wdrożyć podobne rozwiązania. Kluczową rolę odegrają tutaj międzynarodowe obserwatoria, takie jak Bardzo Duży Teleskop Europejskiego Obserwatorium Południowego, które pozwolą lepiej zrozumieć właściwości asteroidy, takie jak masa, gęstość i dokładna trajektoria.

Jakie są inne potencjalnie niebezpieczne asteroidy?

2024 YR4 nie jest jedyną asteroidą, która przyciąga uwagę naukowców. Na przykład w 2029 roku asteroida 99942 Apophis, znacznie większa od 2024 YR4 (335 metrów średnicy), przeleci w odległości zaledwie 20 tysięcy mil od Ziemi. Choć początkowo uważano, że Apophis może zderzyć się z Ziemią w 2068 roku, najnowsze obliczenia wykluczają takie ryzyko na co najmniej sto lat.

Podsumowanie

Chociaż odkrycie asteroidy 2024 YR4 wywołało pewne obawy, naukowcy uspokajają, że prawdopodobieństwo zderzenia w 2032 roku jest niewielkie. Jednocześnie ciągłe monitorowanie obiektów bliskich Ziemi oraz rozwój technologii obronnych, takich jak DART, pozwalają wierzyć, że ludzkość jest coraz lepiej przygotowana na tego typu zagrożenia. Najważniejsze jest, aby kontynuować badania i rozwijać współpracę międzynarodową w celu ochrony naszej planety.