23 lutego, 2025

Najszybszy superkomputer na świecie stworzony do symulowania wybuchów jądrowych

Najszybszy superkomputer na świecie stworzony do symulowania wybuchów jądrowych

Najpotężniejsze komputery na świecie odgrywają kluczową rolę w rozwoju nauki, technologii i bezpieczeństwa narodowego. Właśnie doszło do zmiany na czołowej pozycji rankingu superkomputerów, gdzie nowa maszyna stworzona w celu badań nad bezpieczeństwem narodowym USA zdetronizowała dotychczasowego lidera.

Ranking najpotężniejszych komputerów

Listę najwydajniejszych komputerów na świecie prowadzi organizacja Top500, która ocenia maszyny na podstawie jednego kryterium: szybkości rozwiązywania ogromnych ilości równań matematycznych, mierzonej w operacjach na liczbach zmiennoprzecinkowych na sekundę, czyli FLOPS (Floating-Point Operations Per Second). W 2022 roku superkomputer Frontier jako pierwszy osiągnął poziom eksaskali, co oznacza zdolność do wykonania tryliona (czyli miliarda miliardów) operacji na sekundę.

Frontier – poprzedni lider

Superkomputer Frontier, zbudowany w laboratorium Oak Ridge w Tennessee, został zaprojektowany głównie do symulacji testów broni nuklearnej. Jednak jego zastosowanie było znacznie szersze. Frontier pomagał również w rozwiązywaniu skomplikowanych problemów naukowych, takich jak modelowanie klimatu, symulacje związane z fuzją jądrową oraz odkrywanie nowych leków. Frontier był przez długi czas uznawany za najpotężniejszy komputer świata, jednak teraz jego pozycja została zagrożona.

El Capitan – nowy lider w wyścigu superkomputerów

Obecnie tytuł najpotężniejszego komputera przeszedł na nowy system o nazwie El Capitan, który został stworzony przez Lawrence Livermore National Laboratory (LLNL) w Kalifornii. El Capitan osiąga niewiarygodną moc obliczeniową wynoszącą 1,742 eksaFLOPS, co czyni go najszybszym superkomputerem na świecie. Współpraca przy jego budowie odbyła się z National Nuclear Security Administration (NNSA), czyli agencją odpowiedzialną za rozwój technologii związanych z bronią nuklearną w USA.

Rola El Capitan w bezpieczeństwie narodowym

El Capitan został stworzony przede wszystkim z myślą o zapewnieniu bezpieczeństwa narodowego Stanów Zjednoczonych. Jego zadaniem będzie dostarczanie olbrzymiej mocy obliczeniowej, która pozwoli na symulacje testów broni nuklearnej bez konieczności przeprowadzania rzeczywistych testów jądrowych. Dzięki temu USA może nadal monitorować skuteczność swojego potencjału nuklearnego, jednocześnie przestrzegając międzynarodowych porozumień zakazujących fizycznych testów nuklearnych.

Laboratorium LLNL podkreśla, że El Capitan pozwoli na wykonywanie niezwykle skomplikowanych symulacji trójwymiarowych eksplozji nuklearnych w wysokiej rozdzielczości. Operacje, które wcześniej na starszym systemie Sierra mogły trwać miesiące, teraz będą mogły zostać zakończone w ciągu zaledwie kilku godzin lub dni dzięki nowemu superkomputerowi.

Znaczenie superkomputerów w przyszłości

Superkomputery takie jak El Capitan i Frontier mają kluczowe znaczenie nie tylko dla bezpieczeństwa narodowego USA, ale również dla postępu naukowego. Tak potężna moc obliczeniowa może być wykorzystana do rozwiązywania najtrudniejszych problemów współczesnego świata, od modelowania zmian klimatycznych, przez symulacje w medycynie, aż po poszukiwanie nowych źródeł energii.

Technologia komputerowa nieustannie się rozwija, a wyścig o stworzenie coraz szybszych i bardziej efektywnych maszyn trwa. To, co dzisiaj wydaje się być szczytem możliwości technologicznych, jutro może zostać zastąpione przez jeszcze bardziej zaawansowane rozwiązania.