Słodsze pomidory wkrótce dzięki edycji genów CRISPR
Jeśli preferujesz słodkie pomidory, to obecnie najlepszym wyborem są małe odmiany, takie jak pomidory koktajlowe. Jednak większe odmiany pomidorów wkrótce mogą również zyskać na słodkości dzięki zastosowaniu technologii edycji genów CRISPR.
Nowa jakość w smaku pomidorów dzięki edycji genów
Jak stwierdził Jinzhe Zhang z Chińskiej Akademii Nauk Rolniczych w Pekinie, im większy jest pomidor, tym niższa jest jego zawartość cukru. Dotychczasowe próby zwiększenia słodkości większych odmian pomidorów często prowadziły do negatywnych skutków, takich jak obniżenie plonów.
Zespół Zhang’a postanowił porównać różne odmiany pomidorów, aby zidentyfikować warianty genetyczne wpływające na słodkość owoców. W wyniku badań odkryto, że dwa blisko spokrewnione geny, SlCDPK27 i SlCDPK26, są bardziej aktywne w dużych odmianach pomidorów. Geny te kodują białka, które obniżają poziomy enzymu odpowiedzialnego za produkcję cukrów.
Zwiększenie zawartości cukru bez spadku plonów
Zespół badawczy wykorzystał technologię CRISPR, aby zablokować te geny w odmianie pomidora o nazwie Moneymaker. Efektem było zwiększenie poziomów glukozy i fruktozy w owocach nawet o 30% bez obniżenia plonów. W dodatkowych testach smakowych owoce te oceniono jako wyraźnie słodsze. Co więcej, jedynym innym zauważalnym efektem była mniejsza liczba oraz wielkość nasion, co dla konsumentów może być zaletą.
Zhang ujawnia, że zespół współpracuje już z firmami rolno-spożywczymi w celu opracowania komercyjnych odmian pomidorów, które korzystają z tej technologii. Proces ten znajduje się jednak na wczesnym etapie.
Korzyści dla przemysłu spożywczego
Oprócz poprawy smaku, zwiększona zawartość cukru w większych pomidorach może mieć także inne korzyści. Na przykład, do produkcji keczupu potrzebnych byłoby mniej owoców, aby uzyskać tę samą słodkość, co może wpłynąć na zmniejszenie kosztów produkcji.
Chociaż edytowane genetycznie odmiany pomidorów Moneymaker nie są jeszcze tak słodkie jak odmiany koktajlowe, takie jak Sungold, Zhang wskazuje, że możliwe jest dalsze zwiększanie słodkości. „Wciąż istnieje wiele ważnych genów regulujących poziom cukru, które czekają na odkrycie” – dodaje.
Technologia CRISPR w żywności już na rynku
Warto zaznaczyć, że pierwszym produktem spożywczym edytowanym za pomocą CRISPR, który trafił na rynek, jest pomidor o wysokiej zawartości korzystnego dla zdrowia składnika, jakim jest GABA. Produkt ten jest już sprzedawany w Japonii, a także rozdawany w postaci sadzonek.
Genetycznie modyfikowane pomidory – przeszłość i przyszłość
Pierwszą genetycznie modyfikowaną żywnością sprzedawaną komercyjnie był również pomidor o nazwie Flavr Savr, dostępny w Stanach Zjednoczonych od 1994 roku w postaci koncentratu pomidorowego. Niestety, produkt ten został wycofany z powodu problemów komercyjnych. Jednakże od ubiegłego roku w USA można kupić fioletową odmianę genetycznie modyfikowanego pomidora bogatego w antocyjany, dostępnego zarówno w formie owoców, jak i sadzonek.
Regulacje dotyczące edycji genów
Kilka krajów, w tym Japonia i Chiny, przyjęło regulacje ułatwiające zatwierdzanie upraw edytowanych genetycznie w porównaniu z innymi formami modyfikacji genetycznej, z wyłączeniem tradycyjnych metod hodowli. W zeszłym roku Chiny zatwierdziły swoją pierwszą uprawę edytowaną genetycznie – soję o podwyższonym poziomie kwasu oleinowego.
Przyszłość edycji genów w rolnictwie wygląda obiecująco, a dzięki technologii CRISPR możemy spodziewać się coraz bardziej innowacyjnych odmian roślin uprawnych, które nie tylko poprawią wydajność produkcji, ale również walory smakowe i zdrowotne.