Naukowcy Przypadkiem Odkrywają Morskie Stworzenie, Które Potrafi Odwracać Proces Starzenia
Kiedy patrzysz w lustro i myślisz, że chciałbyś być o dekadę młodszy, w rzeczywistości marzysz o odwróceniu procesu starzenia. Podczas gdy większość zwierząt, w tym ludzie, podlega cyklowi życia składającemu się z narodzin, starzenia się i ostatecznej śmierci, istnieją pewne gatunki, które mogą przerwać ten tradycyjny cykl: zdają się przezwyciężać wiek i powracać do młodszych wersji siebie. Nie jest to jednak science fiction – takie zjawisko istnieje w naturze, a naukowcy właśnie odkrywają kolejne fascynujące przykłady.
Niezwykłe możliwości zwierząt morskich
Najbardziej znanym gatunkiem, który wydaje się łamać zasady starzenia, jest Turritopsis dohrnii, powszechnie znana jako nieśmiertelna meduza. Jednak niedawno opublikowane badania w Proceedings of the National Academy of Sciences ujawniły kolejnego członka tego ekskluzywnego klubu: Mnemiopsis leidyi, znany również jako żebropław. Naukowcy zaczynają teraz zastanawiać się, ile jeszcze gatunków może posiadać podobne zdolności cofania swojego rozwoju w „czasie”.
Joan J. Soto-Angel, doktorant z Uniwersytetu w Bergen, współautor badań, wyjaśnia, że odkrycie to kwestionuje nasze dotychczasowe rozumienie wczesnego rozwoju zwierząt i ich cykli życiowych. Zdolność do odwrócenia wzrostu i powrotu do wcześniejszych etapów życia otwiera nowe możliwości badawcze dotyczące plastyczności cyklu życiowego i odmładzania. Soto-Angel sugeruje, że znalezienie nowego gatunku zdolnego do tego rodzaju „podróży w czasie” rodzi fascynujące pytania o to, jak powszechne mogą być te zdolności w świecie zwierząt.
Niespodziewane odkrycie
Cała historia zaczęła się przypadkowo, kiedy Soto-Angel zaobserwował w swoim laboratorium, że dorosły żebropław nagle zniknął, a w jego miejscu pojawiła się larwa. Okazało się jednak, że była to ta sama istota, która przeszła proces odwrotnego rozwoju. Zaciekawiony tym zjawiskiem, naukowiec wraz z zespołem próbował odtworzyć warunki, które mogłyby wywołać ten proces. Ostatecznie odkryli, że dorosłe żebropławy mogą powrócić do stadium larwalnego pod wpływem ekstremalnego stresu.
„Widzenie, jak stopniowo przechodzą do typowej larwy cydippid, jakby cofały się w czasie, było po prostu fascynujące” – mówi Soto-Angel. Przez kilka tygodni, zwierzęta nie tylko zmieniały swoje cechy morfologiczne, ale również przejawiały zupełnie inny sposób odżywiania, typowy dla larwy cydippid.
Czy odwracanie starzenia to pradawna umiejętność?
Żebropławy to niezwykle starożytne zwierzęta. Niektóre badania sugerują, że mogą być jednym z pierwszych zwierząt, które pojawiły się na Ziemi, około 700 milionów lat temu. To prowadzi naukowców do hipotezy, że odwrócony rozwój może być pierwotną zdolnością, istniejącą wśród najwcześniejszych form życia.
Paul Burkhardt, badacz z Uniwersytetu w Bergen i współautor badania, dodaje, że to odkrycie otwiera drzwi do wielu przyszłych, istotnych odkryć. Naukowcy chcą teraz zrozumieć, jakie mechanizmy molekularne napędzają ten proces i co dzieje się z siecią nerwową zwierzęcia podczas cofania się w rozwoju.
Plastyczność cyklu życiowego – przyszłość badań nad starzeniem
Badania sugerują, że plastyczność cyklu życiowego – zdolność organizmu do zmiany aspektów swojej biologii w odpowiedzi na określone bodźce środowiskowe – może być bardziej powszechna w świecie zwierząt, niż dotychczas uważano. Dla ludzi, niestety, wszystkie dostępne na rynku kremy i produkty przeciwstarzeniowe jeszcze nie zapewniają takich rezultatów, jak te obserwowane u żebropławów. Jednak odkrycia te mogą stać się inspiracją dla dalszych badań nad biologią rozwoju i starzenia.
W przyszłości naukowcy mogą poszukiwać podobnych zdolności u innych gatunków, próbując zrozumieć, jakie mechanizmy genetyczne i molekularne odpowiadają za możliwość „odmładzania” organizmów. Niewykluczone, że te badania posłużą jako podstawa do opracowania nowych sposobów na opóźnianie procesu starzenia czy nawet cofanie jego efektów – choć na razie to jedynie marzenie.
